czwartek, 8 czerwca 2017

Najstarsza armia świata

Szwajcaria nie ma regularnej armii, jedyny wyjątek stanowi Gwardia Szwajcarska. To małe wojsko stanowi ok 20% ogółu mieszkańców Watykanu, podlega papieżowi i najbardziej jest znane z kolorowych, wyróżniających się z daleka ubrań. Jest też dumą kraju i marzeniem wielu małych Szwajcarów. Papież Franciszek chciał ją rozwiązać, ale fakty historyczne przekonały go, aby gwardziści pozostali w Watykanie.

Szwajcarów do Watykanu sprowadził Juliusz II, papież znany z prowadzenia kampanii wojennych i powiększenia ówczesnego państwa kościelnego m.in. o Parmę, Wenecję czy Modenę. Jeszcze jako biskup Giuliano della Rovere w Lozannie poznał sprawność i skuteczność szwajcarskich żołnierzy, a jako zwierzchnik kościoła rzymskiego chciał z nich zrobić swoją osobistą ochronę. Pierwsi gwardziści przybyli do Rzymu 22 stycznia 1506 r. Ich obecność była możliwa dzięki finansowemu wsparciu braci Jakuba i Urlicha Fuggerów i wielu zabiegom dyplomatycznym. Gwardia jest obecnie najstarszą jednostką militarną świata. 

"Tapfer und Treu" -  Dzielny i Wierny
Gwardziści już kilka lat po zamieszkaniu w Watykanie dowiedli swojej wierności. 6 maja 1527 roku do Rzymu wkroczyły niemiecko-hiszpańskie wojska cesarza Karola V. Hiszpańscy najemnicy, pomimo śmierci głównodowodzącego księcia Karola Burbona, wdarli się do Watykanu. Broniące papieża Klemensa V wspólne siły Gwardii Szwajcarskiej i resztki rzymskiego garnizonu nie zdołały powstrzymać atakujących. Dzięki tajnemu przejściu - Passetto di Borgo - pomiędzy Watykanem a Zamkiem Anioła papież zdołał uciec. W jego obronie zginęło 147 ze 189 gwardzistów, w tym komendant Kaspar Röist. 
Cesarskie wojska uczciły zwycięstwo złupieniem Rzymu. Papież ostatecznie został zmuszony do poddania się, co nastąpiło miesiąc później. Ograniczone zostało terytorium państwa kościelnego, populacja wiecznego miasta spadła z 55 do 10 tysięcy mieszkańców, zakończyła się rzymska epoka Odrodzenia, a gwardia opuściła Watykan i przywrócona została dopiero w 1548 r. przez papieża Pawła III. 
Na pamiątkę tego wydarzenia 6 maja ustanowiony został świętem Gwardii szwajcarskiej, przyjmowane są wtedy przysięgi nowych rekrutów i odbywa się parada weteranów.


Spalenie Rzymu, 1527 r. Johannes Lingelbach


Innym ważnym punktem w historii Gwardii jest rewolucja francuska. Szwajcarzy stanowili również osobistą ochronę króla Francji. Podobnie jak w XVI w. w obronie papieża, tak i 10 sierpnia 1792 r. stanęli w obronie króla Ludwika XVI podczas szturmu rewolucjonistów na pałac Tuileries. Ludwik, który schronił się w budynku zgromadzenia narodowego dał rozkaz zaprzestania walki. Niestety, wydany on został za późno. Tego dnia zginęło 760 żołnierzy. Do dzisiaj, kiedy we Francji świętuje się zwycięstwo, w Lucernie przy pomniku umierającego lwa wspomina się poległych. 
W wyniku wydarzeń we Francji i niezgody papieża Piusa VI na zapisy Konstytucji cywilnej kleru oraz Deklaracji praw człowieka i obywatela nastąpiła eskalacja konfliktu pomiędzy państwem kościelnym a nowymi władzami znad Loary. Doprowadziło to ostatecznie do aresztowania papieża w 1798 r. Gwardia została rozwiązana i ponownie przywrócona przez jego następcę, kiedy ten mógł powrócić do Rzymu w 1801 r. 

Dziś
Obecnie Gwardia Szwajcarska liczy 110 członków. W jej szeregi mogą zostać przyjęci tylko i wyłącznie: mężczyźni, obywatele Szwajcarii, katoliccy kawalerowie, którzy ukończyli 19, a nie przekroczyli 30 roku życia, przeszli szwajcarskie przeszkolenie wojskowe i mają minimum stopień sierżanta, mierzący co najmniej 174 cm. Służba trwa dwa lata, ale może zostać przedłużona. Zadaniem gwardii jest osobista ochrona papieża, również podczas podróży zagranicznych, zapewnienie bezpieczeństwa na terenie Watykanu i pełnienie straży przy bramach wjazdowych do państwa. 

Wielobarwny strój galowy został zaprojektowany w 1914 r. przez komendanta Julesa Reponda na wzór stroju renesansowego. W zależności od stopnia i pełnionych danego dnia funkcji gwardziści są zobowiązani do noszenia poszczególnych elementów, np. białych rękawiczek podczas pełnienia służby w stołówce. Nieco mniej znany jest strój zwany piccola tuneta - w wolnym tłumaczeniu uniform mniejszy. Zaprojektowany również przez Reponda, jest koloru szaro-niebieskiego z białym kołnierzem. Noszony przy okazji musztry, służby nocnej i przy wejściu do kościoła św. Anny. 

Pierwowzór stroju, źródło: guardiasvizzera.va

Do tradycyjnego uzbrojenia gwardzisty należy miecz i pancerz. Halabarda jest orężem paradnym, noszonym tylko przez niższych stopniem. Gdyby jednak dzisiaj cokolwiek zagrażało życiu papieża, ta mini armia użyje jak najbardziej współczesnej broni palnej, wykonanej oczywiście w Szwajcarii.

Wśród wielu zasad, które obowiązują żołnierzy jest również zakaz robienia selfi w pełnym umundurowaniu.

________

Z pieśni Gwardii Szwajcarskiej:
Our life is a journey
Through winter and night,
We look for our way
In a sky without light.








Brak komentarzy:

Prześlij komentarz